Nhỏ nhanh nhẹn dắt tôi đến bên xe… chuối nướng! Tôi ồ lên, hóa ra ẩm thực gánh và đẩy của nhỏ là hàng rong, một trong những điều tạo nên sự hấp dẫn và riêng biệt cho văn hóa Sài thành.
Chiều cuối tuần, nhỏ bạn a lô rủ tôi: “Đi ăn ẩm thực gánh và đẩy không, mày?”. Tôi bật dậy, không phải vì được rủ đi ăn mà vì cái cụm từ “ẩm thực gánh và đẩy”. Tôi sống ở Sài Gòn 6 năm nhưng chưa nghe cụm từ đó bao giờ. 5 phút sau, tôi dắt “chiến mã” ra thẳng chỗ hẹn cùng nhỏ bạn.
Nhỏ dắt tôi đến hồ còn Rùa, tôi trề môi, cái nơi mòn gót đi ngang mà có thấy cái quán nào tên gánh và đẩy đâu. Nhưng không phải. Nhỏ nhanh nhẹn dắt tôi đến bên xe… chuối nướng! Tôi ồ lên, hóa ra ẩm thực gánh và đẩy của nhỏ là hàng rong, một trong những điều tạo nên sự hấp dẫn và riêng biệt cho văn hóa Sài thành.
“Chuối này bao tiền trái hả chú?”, “10.000 đồng 1 trái, cô ơi”. Trong khi nhỏ bạn liến thoắng với người bán hàng như đã quen thân từ lâu, tôi xem cách chú chế biến món ăn. Những trái chuối bọc bên ngoài lớp nếp vàng ươm trên bếp than đỏ lửa được cắt nhỏ bỏ vào hộp nhựa, sau đó chan thêm nước cốt dừa màu trắng và rắc lên ít đậu phộng xoay nhuyễn. Tôi đưa lên miệng thử một miếng, vị dẻo thơm của nếp nướng hòa quyện với vị ngọt thanh của chuối vừa chín tới cộng thêm vị béo béo mằm mặn của nước cốt dừa khiến vị giác của tôi bất ngờ “tê tái” và vỡ òa ra.
Chuối nếp nước cốt dừa. Ảnh internet

“Món này xuất phát từ miền Tây. Chuối nướng phải chọn trái vừa chín tới để đạt độ ngọt. Nếp phải chọn loại dẻo, nấu cho chín rồi bọc bên ngoài trái chuối, sau đó bọc thêm một lớp lá chuối bên ngoài rồi để lên bếp than nướng. Than nướng phải là loại than đước để trái chuối nướng mới vàng, nếu là than khác, chuối sẽ không được vàng. Khi lớp lá chuối bên ngoài cháy gần hết thì cũng là lúc chuối chín. Nước cốt dừa mằn mặn để làm giảm bớt vị ngọt do mật chuối nướng tiết ra, đồng thời tạo vị “hậu” cho món chuối nếp nướng”, chú bán chuối quê ở Sóc Trăng nhiệt tình giải thích cho tôi, trong khi tôi… ăn. Đúng là một món độc đáo mà tôi đã nhiều lần bỏ qua. Tôi định gọi thêm trái nữa, nhưng nhỏ bạn cản lại vì… còn nhiều món khác!
Rời xe chuối nếp nướng, nhỏ dắt tôi qua xe bắp và khoai nướng cách đó không xa. Trên một thau than (chính xác là thau) những củ khoai lang to tròn, mập mạp còn màu bùn đất đang “nằm lửa”. Còn trên tủ, những trái bắp xiên đũa được cắm một cách “khiêu khích” người đi đường. Một số trái đã nướng, hạt bắp vàng ươm. Một số trái chưa nướng thì hạt bắp vẫn còn màu vàng nguyên thủy. Bạn tôi chọn 1 trái bắp và 1 củ khoai khá to. Cô bé bán hàng vội đặt hai trái vào giữa bếp và đảo qua đảo lại. Mùi mỡ hành thoa trên trái bắp bốc lên, thơm lừng theo mùi khói bốc lên…
Bắp nướng quét thêm lớp mỡ hành thơm lừng. Ảnh internet
Nhận phần ăn kèm theo “nụ cười tỏa nắng” của cô bán hàng, chúng tôi “xử” chúng ngay tại chỗ. Tôi cắn một miếng bắp hơi to khiến nhỏ bạn la oai oái. Những hạt bắp mềm dẻo thơm lừng ngọt lịm của món nướng cộng thêm tí vị béo của mỡ hành vừa phải khiến trái bắp trở nên hấp dẫn hơn rất nhiều. Tôi và nhỏ bạn đã tranh nhau ăn ngay bên bên đường khiến nhiều người phải ngoái đầu nhìn lại.
Ăn xong trái bắp, hai đứa “lịch sự” hơn khi chọn 1 ghế đá trong khuôn viên hồ để tiếp tục với củ khoai còn nóng hôi hổi kia. Nếu là tôi, tôi sẽ bẻ đôi củ khoai và thưởng thức liền phần vàng ươm bốc khói nghi ngút, nhưng nhỏ bạn lại nhẹ nhàng, từ tốn gỡ bỏ lớp vỏ cháy đen. Tôi thèm thuồng nhìn theo từng hành động của nhỏ. Sau khi gỡ hết lớp vỏ, củ khoai trông hấp dẫn lạ kì. Nhỏ bẻ đôi củ khoai một cách điệu nghệ, lúc này, mùi thơm của khoai nướng được mới thật sự được giải phóng, khiến cho người ăn chỉ làm một hành động duy nhất: đưa khoai lên miệng và... cắn ngập răng vào đó. “Nhất nướng, nhì chiên, tam xào, tứ luộc”, cái món nướng bao giờ cũng thơm hơn hết, bao giờ cũng ngọt hơn hết. Khoai lang nướng vừa ngọt vừa bùi lại thơm nên làm say đắm lòng thực khách. Hai món này mà ăn trong khí trời se se lạnh hay cơn mưa lất phất của Sài Gòn nữa thì trên cả tuyệt vời.

Khoai lang nướng. Ảnh: internet
Trên đường chở nhỏ về, nhỏ cứ luôn miệng giới thiệu những địa điểm hấp dẫn của những món này. Có lẽ nhỏ “đọc” được sự thích thú trong mắt của tôi. “Ngoài hồ con rùa, có thể thưởng thức chuối nếp nướng ở đường Lê Văn Sỹ, Điện Biên Phủ hay khu vực trường ĐHKH Tự Nhiên, Đại học sư phạm. Giá cũng từ 7.000-10.000 đồng như ở đây. Còn bắp nướng, khoai nướng thì qua công viên Gia Định. Đảm bảo đủ làm ông choáng ngợp”.
Tôi cười hà hà vì độ sành ăn của nhỏ. Trong khi rẽ qua Nhà Thờ Đức Bà, bất ngờ nhỏ kêu tôi dừng lại và tấp xe vào một gánh hàng nhỏ nhỏ với rất đông người đang ngồi xì xụp ăn. “Súp cua nhá!”, nhỏ nheo mắt nhìn tôi rồi nhanh chân chen vào đám người đang bu quanh chị bán súp.
Tôi nhìn quanh, gánh súp cũng đơn giản thôi, một đầu gánh đựng chén đũa, gia vị, đầu còn lại là nồi súp đang sôi nhẹ nhẹ với mùi thơm lừng. “Thử đi ông bạn. Súp cua ở đây ngon có tiếng đó. Súp đạt độ sánh vừa phải, thịt cua to, ngọt và rất tươi. Cộng thêm nấm và trứng cút, thêm chút tiêu, ớt và nước tương khiến món súp rất thơm và rất… đáng để thưởng thức”.
Đón chén súp từ tay nhỏ, tôi thích thú với màu sắc của món ăn: màu trắng trong của bột báng, màu đỏ của thịt cua, màu vàng của trứng, màu đen của nấm, màu xanh của hành ngò… Chưa thử vị ra sao, nhưng sự hòa trộn của màu sắc món ăn đã khiến tôi “no mắt”.

Súp cua. Ảnh: internet
Đúng như lời nhỏ bạn nói, súp cua ở đây rất ngon và có hương vị rất riêng. Súp đặc sánh, mùi gạch cua thơm lừng, đặc biệt cái mùi đặc trưng của xì dấu khiến món súp trở nên đậm đà hơn. Tôi và nhỏ ăn chén súp một cách ngon lành và nhanh chóng.
Dù muốn cùng nhỏ thưởng thức ẩm thực “gánh và đẩy” tiếp nhưng thật sự bụng tôi đã no căng rồi. Tôi đành chở nhỏ về trong sự tiếc nuối. Nhỏ cười bảo, không sao đâu, đôi khi chính sự chờ đợi để khám phá lại khiến mọi thứ trở nên quyến rũ và hấp dẫn hơn rất nhiều.